ค้ำประกัน (๒๑ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๕)

ค้ำประกัน

          คำว่า ค้ำประกัน ประกอบด้วย คำว่า ค้ำ กับ ประกัน 

          ค้ำ หมายถึง ดันไว้ไม่ให้ล้มหรือทรุด.   ประกัน หมายถึง รับรองว่าจะรับผิดชอบในความเสียหายที่เกิดขึ้น.  ค้ำประกัน หมายถึง สัญญาว่าจะชำระหนี้ให้แก่เจ้าหนี้แทนถ้าหากลูกหนี้ไม่ยอมชำระหนี้.   ผู้ที่สัญญาจะชำระหนี้แทนเรียกว่า ผู้ค้ำประกัน  ซึ่งจะเป็นบุคคลหรือหน่วยงานก็ได้  และผู้ค้ำประกันต้องมีหลักทรัพย์  หรือทำงานในตำแหน่งที่มีเงินเดือนประจำ เช่น คุณพ่อซึ่งเป็นข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ ลงชื่อค้ำประกันให้ลูกสาวไปกู้เงินมาลงทุนทำธุรกิจร้านอาหาร.  เขาค้ำประกันให้ผู้ได้ทุนไปเรียนต่างประเทศคนหนึ่ง แต่นักเรียนคนนั้นเรียนไม่จบและไม่กลับประเทศไทย เขาจึงต้องใช้หนี้เจ้าของทุนแทน. นอกจากมีผู้ค้ำประกันแล้ว ผู้กู้เงินสามารถใช้ที่ดินและสิ่งปลูกสร้างค้ำประกันในการกู้เงิน และมีสิทธิกู้ได้ร้อยละ ๗๐ ของราคาประเมิน.

ที่มา :  บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย” ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๒๑ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๕๕ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น.

 

ไข่ในหิน (๑๔ เมษายน ๒๕๕๕)

ไข่ในหิน

          ไข่ในหิน เป็นสำนวนหมายถึง ของที่ต้องระมัดระวัง ทะนุถนอมอย่างยิ่ง

          สำนวน ไข่ในหิน อธิบายได้ ๒ อย่าง

          อย่างแรก ไข่ในหิน คือ ไข่มีเปลือกเปราะ แตกง่าย  หินเป็นสิ่งที่แข็งแกร่ง เปรียบเหมือนการดูแลรักษาและปกป้องมั่นคง ไข่ที่ฝังซ่อนไว้ในหินคือสิ่งที่อยู่ในความดูแลประคับประคองที่ปลอดภัย ในเรื่องขุนช้างขุนแผน นางวันทองตัดพ้อขุนแผนที่ไม่เห็นค่าและความดีของตนที่อุตส่าห์ถนอมตัวไว้ไม่ให้มัวหมอง ว่า

          “เสียแรงน้องครองตัวไม่มัวหมอง            ดังแว่นทองส่องสว่างพระเคหา
          ดุจไข่ฝังไว้ในศิลา                                อุตส่าห์ซ่อนเร้นทั้งเรือดไร”

          อย่างที่ ๒ สำนวนนี้มักใช้เชิงประชดว่าทะนุถนอมจนเกินเหตุ โดยเปรียบกับไข่ที่อยู่ท่ามกลางหินซึ่งจะทำให้ไข่แตกได้ง่าย จึงต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ เช่น บ้านนี้เลี้ยงลูกเหมือนไข่ในหิน พอออกไปสู่สังคมภายนอกก็ไม่สามารถดูแลช่วยเหลือตนเองได้

ที่มา :  บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย” ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๑๔ เมษายน พ.ศ. ๒๕๕๕ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น.

 

ร่มโพธิ์ร่มไทร (๑๓ มีนาคม ๒๕๕๕)

ร่มโพธิ์ร่มไทร

          คำว่า ร่มโพธิ์ร่มไทร ประกอบด้วยคำว่า ร่ม โพธิ์ และ ไทร. คำว่า ร่ม เป็นคำเรียกสิ่งที่ใช้กางออกกันแดดกันฝน และหมายถึงบริเวณที่มีสิ่งใดสิ่งหนึ่งบังแดดไว้ เมื่ออยู่ใต้ร่มก็จะไม่โดนแดดโดนฝน จึงนำมาใช้เปรียบบุคคลหรือสิ่งที่คุ้มครองป้องกันผู้อื่นมิให้เป็นอันตราย เช่น อยู่ใต้ร่มพระบารมี ใต้ร่มกาสาวพัสตร์. คำว่า โพธิ์ และ ไทร เป็นชื่อต้นไม้ใหญ่ที่มีกิ่งก้านสาขาแผ่กว้าง ให้ร่มเป็นที่พักพิงกันแดดกันฝนได้เป็นอย่างดี. อีกทั้ง โพธิ์ ยังเป็นต้นไม้สำคัญในทางพระพุทธศาสนา ด้วยเป็นต้นไม้ที่คุ้มกันแดดฝนให้พระพุทธเจ้าขณะที่บำเพ็ญเพียรจนได้ตรัสรู้พระอนุตรสัมมาสัมโพธิญาณ. ส่วน ไทร ก็เป็นไม้ใหญ่ที่ให้ร่มแก่ผู้ที่เข้ามาอาศัยหลบแดดฝนได้อย่างดี. คำว่า ร่มโพธิ์ร่มไทร จึงเป็นคำที่นำมาใช้เป็นสำนวน หมายถึง ผู้ที่เป็นที่พึ่งและปกป้องคุ้มครองให้อยู่เป็นสุขสบายและปลอดภัย เช่น ลูกขอให้พ่อแม่มีอายุยืนยาว อยู่เป็นร่มโพธิ์ร่มไทรให้ลูกหลานไปอีกนาน ๆ

ที่มา :  บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย” ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๑๓ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น.

พุทธชยันตี (๓ เมษายน ๒๕๕๕)

พุทธชยันตี

          พุทธชยันตี (อ่านว่า พุด-ทะ-ชะ -ยัน-ตี) แปลว่า ความมีชัยชนะของพระพุทธเจ้า หมายถึง การตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า. คำว่า พุทธชยันตี เป็นคำที่ชาวอินเดีย เนปาล ศรีลังกา ใช้เรียกวันวิสาขบูชา

          ในประเทศไทยใช้คำว่า พุทธชยันตี ในโอกาสครบ ๒๖๐๐ ปี แห่งการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า ในปี ๒๕๕๕  โดยนับจากวันที่พระพุทธองค์ตรัสรู้ก่อนปรินิพพาน ๔๕ ปี ในวาระสำคัญนี้จึงมีการจัดงานเฉลิมฉลองเป็นงานพิธีที่ยิ่งใหญ่ รัฐบาลกำหนดจัดงานฉลองยิ่งใหญ่ใน ๓ วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา คือ วันมาฆบูชา วันวิสาขบูชา และวันอาสาฬหบูชา

ที่มา :  บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย” ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๓ เมษายน พ.ศ. ๒๕๕๕ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น.
 

ราชเทวี (๒๓ มีนาคม ๒๕๕๕)

ราชเทวี

          ราชเทวีเดิมเป็นชื่อสะพานของถนนพญาไท ข้ามคลองประแจจีนซึ่งขนานกับถนนเพชรบุรี. สะพานราชเทวีสร้างในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวด้วยพระราชทรัพย์ของสมเด็จพระปิตุฉาเจ้า สุขุมาลมารศรี (อ่านว่า สุ-ขุ-มาน-มา-ระ-สี) พระอัครราชเทวี ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลพระชนมายุครบ ๕๐ พรรษา ด้วยการบริจาคพระราชทรัพย์สร้างสะพาน และพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวพระราชทานนามว่า สะพานราชเทวี เป็นสะพานคอนกรีตเสริมเหล็ก ต่อมาตัวสะพานได้ถูกรื้อถอนไปแล้วเมื่อมีการถมคลองเพื่อขยายถนน และทำเป็นวงเวียนมีน้ำพุอยู่ตรงกลาง เรียกว่า วงเวียนราชเทวี ภายหลังได้มีการสร้างสะพานลอยบนถนนเพชรบุรีข้ามถนนพญาไท และตรงที่ถนนตัดกันนั้นเรียกว่า สี่แยกราชเทวี ในปัจจุบัน

ที่มา :  บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย” ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๒๓ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น.

ประกันชีวิต (๒๐ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๕)

ประกันชีวิต

          คำว่า ประกันชีวิต ประกอบด้วยคำว่า ประกัน กับ ชีวิต. 

          ประกัน หมายถึงรับรองว่าจะรับผิดชอบในความเสียหายที่เกิดขึ้น.  ประกันชีวิต หมายถึงสัญญาว่าจะจ่ายเงิน เมื่อบุคคลหรือกลุ่มบุคคลที่ทำประกันเสียชีวิต  และอาจรวมการประกันอื่น ๆ เพิ่มเติมไว้ด้วย เช่น การประกันอุบัติเหตุและสูญเสียอวัยวะ  การประกันกรณีทุพพลภาพ การประกันสุขภาพ.  ผู้ที่เกี่ยวข้องกับการประกันชีวิต ได้แก่ ผู้รับประกัน  ผู้เอาประกัน  และ ผู้รับประโยชน์.  ผู้รับประกัน คือผู้ที่ต้องจ่ายเงินทดแทนเป็นจำนวนเงินตามที่สัญญาไว้ให้ผู้รับประโยชน์ หากผู้เอาประกันเสียชีวิตในระยะเวลาของการประกัน  ส่วนผู้เอาประกันต้องระบุชื่อผู้รับประโยชน์ไว้ในสัญญาประกันชีวิต หรือกรมธรรม์ประกันชีวิต  และต้องจ่ายเบี้ยประกันให้ผู้รับประกันอย่างสม่ำเสมอ   การประกันชีวิตในปัจจุบันมีหลายรูปแบบ  บางแบบเป็นเหมือนการลงทุนหรือการสะสมทรัพย์ ซึ่งผู้เอาประกันได้รับเงินปันผลและได้รับเงินที่สะสมคืนเมื่อครบกำหนดการประกันชีวิต

ที่มา :  บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย” ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๒๐ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๕๕ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น.